Een ochtend op stap met Mery Luz

Wat doe je als je een meisje bent van 14, of zelfs 12, en je hebt een baby’tje van net een paar maanden oud? Bij je ouders kun je niet terecht en dat kan om diverse redenen zijn. Je ouders kunnen of willen niet meer voor je zorgen, er is sprake van huiselijk geweld, of de vader van de baby is een lid van de familie. Dergelijke meisjes verblijven soms bij een oma, maar in veel gevallen is de straat hun thuis, met alle nare gevolgen van dien.

Dit is de doelgroep van Dia, het onderdeel van Solid dat zich richt op jonge alleenstaande tienermoeders. Kindmoeders dus. Het kan zijn dat zij in een huis van de organisatie worden opgevangen, maar in andere gevallen worden deze meisjes door een medewerkster van Solid bezocht, in het huis van de oma waar zij onderdak hebben. Woensdagochtend ga ik met Mery Luz op pad om een aantal van deze jonge moeders te bezoeken. Mery Luz is een ingetogen sociaal maatschappelijk werkster, met een vriendelijk lachend gezicht, die haar werk met veel passie uitoefent. Met de ‘micro‘ gaan we weer naar een van de buitenwijken, waar de straten veranderd zijn in hobbelige modderpoelen door de hoosbui van de vorige nacht. Overal lopen loslopende honden, maar doorgaans gaat het spreekwoord van de blaffende hond op; gelukkig maar. Mery Luz laat mij bij een erg agressief exemplaar wijselijk voor gaan. Meer op hoop van zegen ga ik er van uit dat het mormel niet weldra in mijn kuiten hangt. Honden niet aankijken, is mij ooit geleerd. En het helpt, na een paar schijnaanvallen druipt hij mopperend af.

Bij het eerste huisje waar we aankloppen, op een deur van metalen golfplaat, doet niemand open. Dergelijke afspraken gaan op goed geluk; is iemand niet thuis dan proberen zij het een andere keer. Lopend naar een ander ‘adres’ komen we Lady en haar oma tegen, die we net niet thuis aantroffen. We lopen weer terug, terwijl Mery Luz het meisje op geruststellende toon uitlegt wat zij komt vertellen. In het huisje van oma heeft Lady een kleine ruimte voor zichzelf en haar baby. Een bed, een kastje met scheefhangende laden, een klein tafeltje en één stoel. Uit de kamer van oma worden voor ons twee plastic stoelen gehaald. Mery Luz legt met engelen geduld allerlei zaken uit rond het verzorgen van een baby: waar ze op moet letten, hoe ze de baby moet voeden en ondertussen de baby aandacht moet geven met geluidjes, met aanrakingen; allemaal om de moeder-kind band te versterken. Lady luistert aandachtig, maar af en toe zakt haar concentratie weg en kijkt ze met haar donkere ogen dromerig naar een hoek van de kamer.

Na dit bezoek gaan we naar een tienermoeder waar sprake is van een drugsprobleem. Het lemen huisje op een helling is nauwelijks te bereiken via het glibberig pad. Een hinkende hond, deze keer kwispelend, komt ons op drie poten tegemoet, samen met een klein kind van een jaar of drie dat Mery Luz innig omhelst met haar armpjes om haar benen. De moeder blijkt niet thuis, dus ook hier besluit Mery Luz een andere keer terug te komen. Het laatste bezoek is aan een meisje met een on-Peruaans sproetengezichtje. Ze heet Vivian en is een maand geleden bevallen van een jongetje. Haar vriendje is ook aanwezig en hoewel beiden niet ouder zijn dan zestien, lijkt hier wel sprake van een gelukkig stelletje. Ook hier luisteren beiden aandachtig naar de uitleg van Mery Luz over borstvoeding en andere babyzaken. De jongen lijkt zelfs geconcentreerder te luisteren dan het meisje, dat af en toe naar het TV-scherm kijkt, dat aanstaat sinds wij zijn binnengekomen. Een kleine oude beeldbuis met sneeuwend beeld; er staat een kinderprogramma op. Waarom Mery Luz niet vraagt om de televisie uit te zetten, terwijl zij haar verhaal doet, is mij niet duidelijk.

Als we later teruglopen naar een weg waar een bus moet langskomen, vraag ik Mery Luz hoe lang zij dit werk al doet en of zij niet moedeloos wordt van de ellendige omstandigheden waarin deze tienermoeders verkeren. In het begin, zes jaar geleden, vond zij het wel zwaar, maar met de opleidingen die zij inmiddels zelf heeft gevolgd, kan zij beter afstand nemen en krijgt zij vooral voldoening van haar werk als een tienermoeder een opleiding gaat volgen of, al dan niet met hulp van haar werkgever, ergens werk weet te vinden. Maar ook heeft zij meisjes begeleid die niet goed zijn terecht gekomen of die geen hulp meer wilden ontvangen. Dan moet je loslaten en dat is moeilijk. In de bus terug naar het centrum van Ayacucho realiseer ik me dat het leven van die kind moeders zwaar is, maar dat je van geluk mag spreken als Mery Luz bij je aan de deur klopt.

Pancho, 9 maart